pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży ( USG połówkowe ), pomiędzy 18 a 22 tygodniem ciąży, pomiędzy 28 a 32 tygodniem ciąży. Jeśli ciąża trwa dłużej niż 40 tygodni, obowiązkowe jest przeprowadzenie kolejnego badania. Badaniem USG nieobowiązkowym w początkowym okresie ciąży jest badanie ultrasonograficzne.
Badania w pierwszych 10 tygodniach ciąży Pierwszy trymestr to najważniejszy etap ciąży. Chociaż brzuch przyszłej mamy nie jest jeszcze widoczny, ale dla rozwoju zarodka pierwsze tygodnie są kluczowe. W tym czasie kształtują się wszystkie konieczne do życia narządy i zmysły. Z tego względu pierwszy trymestr to również czas najwyższego ryzyka utraty ciąży. Agnieszka Grobelna z Centrum Wspierania Płodności podpowiada, by poczekać z wykonaniem testu ciążowego co najmniej do terminu spodziewanej miesiączki, by nie robić sobie przedwczesnych nadziei: – W dzisiejszych czasach kobiety bardzo szybko wykonują testy ciążowe. Dodatnie wyniki testów mogą potęgować stres. Z jednej strony cieszymy się, a z drugiej strony wiemy, że te bardzo wczesne ciąże są często tracone. Czasami bywa tak, że doszło do poczęcia, ale nie wykształciły się pewne organy, które pozwoliłyby zarodkowi przeżyć. Przychodzi miesiączka, to jest naturalne poronienie. Kiedyś, w dawnych czasach, nie mając testów, kobiety nawet nie wiedziały, że tracą ciążę. Jakie badania należy wykonać w pierwszych 10 tygodniach ciąży? Badanie krwi – testy na obecność beta-hCG, które są skuteczniejsze od domowych testów z moczu. Badanie ginekologiczne – lekarz sprawdzi ogólny stan zdrowia, ciśnienie, wykonuje badanie cytologiczne i kieruje na badanie USG. Zaleca się wizytę lekarską między 6. a 8. tygodniem ciąży, czyli nie później niż 8 tygodni po ostatniej miesiączce. Transwaginalne USG – pierwsze badanie ginekologiczne w ciąży wykonywane jest przez pochwę. Potwierdza obecność zarodka, sprawdza jego akcję serca. Podczas badania może okazać się, że jest więcej niż jeden pęcherzyk ciążowy. Może to oznaczać, że zostaniesz mamą wieloraczków. Pamiętaj jednak, że nawet połowa ciąż rozpoznanych na wczesnym etapie jako mnogie, kończy się narodzinami jednego dziecka. Gdy ciąża zostanie potwierdzona, przed tobą kolejne badanie krwi. Morfologia – szacuje twój stan zdrowia, ewentualne niedobory i inne problemy zdrowotne. W badaniach krwi oznacza się również poziom glukozy, obecność przeciwciał anty-Rh (aby wykluczyć albo potwierdzić konflikt serologiczny) oraz grupę krwi i Rh+/-. Przyszła mama jest także badana pod kątem przebytych w przeszłości i aktualnych chorób, takich jak różyczka, toksoplazmoza, cytomegalia, kiła, wirusy HIV i HCV. Wczesne rozpoznanie tych chorób pozwala wdrożyć odpowiednią terapię, aby płód rozwijał się bezpiecznie. Badania w 11.–20. tygodniu ciąży Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca, aby kolejną wizytę u ginekologa odbywać w 12. tygodniu ciąży. Oprócz badania ginekologicznego będzie to odpowiedni czas na badanie krwi, moczu, pomiaru ciśnienia. Bardzo ważne na tym etapie są badania USG genetyczne. Często wykonywanymi badaniami są także testy PAPP-A. Dzięki temu można ocenić ryzyko wad genetycznych i zespołów trisomicznych: Downa (trisomia chromosomu 21), Pataua (trisomia chromosomu 13) czy Edwardsa (trisomia chromosomu 18). Zgodnie z aktualnym polskim prawem legalna terminacja ciąży nie jest możliwa z powodu wad embrionalnych. Jeśli badania w ciąży potwierdzają ciężką i nieodwracalną chorobę płodu, można wykonać zabieg aborcji za granicą, w krajach, gdzie jest to legalne. Możliwa jest również kontynuacja ciąży pod opieką hospicjum perinatalnego. Kalendarz badań w ciąży przewiduje regularne badania kontrolne w kolejnych miesiącach ciąży. – Kobieta w okresie fizjologicznej ciąży powinna być konsultowana co 3–4 tygodnie w zależności od zaawansowania ciąży, a w uzasadnionych przypadkach częściej – podkreślają członkinie Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Ponowne badanie krwi i moczu zaleca się w 16. oraz 20. tygodniu ciąży. Pomiędzy 18. a 22. tygodniem ciąży jest czas na kolejne badanie USG, tzw. połówkowe. Każdorazowo podczas badania USG sprawdzany jest dobrostan płodu, jego wielkość, masa ciała, akcja serca. Dokładne terminy badań ustala lekarz na podstawie przebiegu ciąży, stanu zdrowia matki, liczby płodów. Ciąże mnogie mogą wymagać częstszego monitorowania, ponieważ ryzyko wystąpienia zagrożeń jest większe. Badania w 21.–32. tygodniu ciąży W przypadku ciąż mnogich i zagrożonych na tym etapie niezbędne są już regularne kontrole stanu szyjki macicy, jej skracania i zwarcia. Potrzebne może być podanie sterydów, które przyspieszają rozwój płuc płodu, by urodzone przed czasem dziecko mogło oddychać. Około 25. tygodnia ciąży nadchodzi czas na kolejne badanie ginekologiczne. Zadaniem lekarza jest ocena wysokości dna macicy oraz badanie wydzielin pochwy. Lekarz dokona pomiaru masy ciała pacjentki, sprawdzi również ciśnienie krwi. To bardzo ważne badanie w ciąży, które pozwala w porę wykryć tzw. stan przedrzucawkowy, który może zagrażać życiu i zdrowiu matki i jej dziecka. Między 24. a 26. tygodniem ciąży wykonywany jest test OGTT – test obciążenia glukozą. U pacjentek z określonymi wskazaniami i wysokim ryzykiem cukrzycy ciążowej badanie to wykonywane jest na wcześniejszym etapie ciąży. Zgodnie z rekomendacjami ginekologów kolejna wizyta w gabinecie lekarskim powinna odbyć się między 28. a 30. tygodniem ciąży. Około 30. tygodnia ciąży zaleca się badania krwi, moczu i USG. Na monitorze można wtedy zobaczyć twarz dziecka, które na tym etapie ciąży waży już ponad kilogram. Badania w 33.–40. tygodniu ciąży Między 33. a 35. tygodniem ciąży nadchodzi czas na kolejne badania. Kalendarz badań w ciąży zaleca: badanie morfologiczne krwi, ogólne badania moczu, badanie flory bakteryjnej dróg rodnych, badanie pod kątem HIV, HCV, kiły (nawet jeśli były one wykonane na początku ciąży, konieczne jest powtórzenie). W razie wyniku dodatniego niezbędne jest przeprowadzenie cesarskiego cięcia, aby zapobiec kontaktowi płodu z krwią matki. Dzieci seropozytywnych matek mają duże szanse na zdrowie, jeśli oczywiście personel na porodówce jest uprzedzony. Po 33. tygodniu ciąży przyszła mama jest już na „ostatniej prostej”. Ciężarna powinna zwracać uwagę na symptomy, czy zaczyna się przedwczesny poród. Dzieci urodzone po 33. tygodniu ciąży to tzw. późne wcześniaki. Mają bardzo duże szanse na przeżycie, jak również na pełnię zdrowia i prawidłowy rozwój. Oprócz pomiaru masy ciała i ciśnienia krwi wykonuje się badanie położnicze. To czas, w którym dziecko powinno przyjąć pozycję główkową. Jeśli tak się nie stanie, niezbędne może być cesarskie cięcie. Badania po 40. tygodniu ciąży Zgodnie z kalendarzem ciąży w 40. tygodniu następuje rozwiązanie. Jest to jednak termin umowny i za poród w terminie uważa się narodziny dziecka pomiędzy 38. a 42. tygodniem ciąży. W terminie porodu wykonywane są badania KTG I USG oceniające stan płodu i ewentualną czynność skurczową macicy. W zależności od sytuacji po upływie tygodnia badania wykonuje się ponownie lub pacjentka jest przygotowywana do porodu. W przypadku ciąż mnogich i powikłanych lekarz może wcześniej skierować pacjentkę na badanie KTG. W prawidłowo przebiegających ciążach pierwsze KTG wykonuje się dopiero w terminie porodu. Oprócz wymienionych badań w niektórych przypadkach zalecana jest dodatkowa diagnostyka prenatalna. Jakie są wskazania do badań prenatalnych? Członkinie Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny wymieniają kryteria diagnostyczne: – Jest to wiek powyżej 35 lat, wystąpienie aberracji chromosomowych płodu (czyli nieprawidłowości w liczbie lub strukturze chromosomów odpowiadających za wady wrodzone płodu) w poprzednich ciążach, rozpoznanie u pacjentki lub jej partnera strukturalnych aberracji chromosomowych. Inne kryteria to choroby uwarunkowane genetycznie występujące wcześniej w rodzinie, a także sytuacja, gdy wynik badania USG lub badania biochemicznego wyszedł nieprawidłowo i potrzebna jest pogłębiona diagnostyka. Badania wykonuje się u osób, które spełniają co najmniej jedno z kryteriów. W celu diagnostyki prenatalnej wykonuje się specjalistyczne badania biochemiczne, genetyczne oraz USG. Pozwalają one potwierdzić lub zaprzeczyć występowaniu ewentualnych wad u płodu. Znaczną część tych badań wykonuje się odpłatnie. Ekspertka Agnieszka Grobelna– fizjoterapeutka, coach, ekspertka kobiecego cyklu, prowadząca Centrum Wspierania
Standardowe wymiary płodu w drugim i trzecim trymestrze ciąży: FL – długość kości udowej (femur length). Wszystkie wymiary podano w milimetrach. Obserwuj swoją ciążę dzień po dniu w naszym kalkulatorze ciąży. Polecamy również nasz kalendarz badań v ciąży. Jaki jest prawidlowy przyrost wagi w tym tygodniu ciąży?
Strona główna Zdrowie Badania w ciąży Kalendarz badań USG w ciąży: USG genetyczne między 11. a 14. tygodniem ciąży USG genetyczne między 11. a 14. tygodniem ciąży powinno zostać wykonane przed upływem 13. tygodnia i 6. dnia ciąży. Warunkiem jest również odpowiednia długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu – musi ona wynosić od 45 do 84 mm. Badanie to nazywane jest potocznie „USG genetycznym” i powinno być wykonane w każdej ciąży. Wykonuje się je za pomocą głowicy przezbrzusznej, a tylko w przypadku znacznej otyłości – przezpochwowej. USG genetyczne płodu to nieinwazyjne badanie genetyczne, pozwalające ocenić wysokość ryzyka wad genetycznych, takich jak: zespół Downa, Pateau, czy Edwardsa. Spis treściKtóre badania w ciąży są obowiązkowe? USG genetyczne między 11. a 14. tygodniem ciąży jest refundowane, jeśli skierowanie wystawia lekarz, który ma umowę z NFZ (bez refundacji kosztuje ok. 250 zł). Celem badania jest wstępna ocena wszystkich narządów płodu, ocena ryzyka wystąpienia u płodu najczęstszych chorób będących skutkiem wad chromosomalnych (zespoły Downa, Edwardsa i Pataua) oraz ocena wieku ciążowego. Każda nieprawidłowość lub wątpliwość powinna stanowić wskazanie do badania płodu w ośrodku referencyjnym. Czytaj też: Badania prenatalne: na czym polegają i kiedy je wykonać? USG w ciąży: słowniczek skrótów CR L – długość ciemieniowo-siedzeniowaFHR – częstość bicia serca płoduNT – przezierność fałdu karkowegoNB – kość nosowaDV – przepływ w przewodzie żylnymBPD – wymiar poprzeczny główkiHC – obwód główkiAC – obwód brzuszkaFL – długość kości udowejEFW – szacowana masa płodu Które badania w ciąży są obowiązkowe? Jakie badania są obowiązkowe w ciąży? Co dokładnie jest oceniane? wiek ciąży – w tym okresie można go ocenić z dokładnością do 7–10 dni. Jest to ważne, gdy masz nieregularne miesiączki, bo wtedy wiek obliczony na podstawie daty ostatniej miesiączki jest niedokładny budowa zewnętrzna i anatomiczna płodu - oglądane są: głowa, tułów, kończyny dolne i górne, mierzona jest długość ciemieniowo-siedzeniowa (CRL), czyli długość dziecka od czubka głowy do pośladków. Oceniane są również narządy wewnętrzne: mózg, żołądek, pęcherz moczowy, kręgosłup oraz serce. Ocena serca obejmuje jego budowę, lokalizację, częstość bicia (FHR). W tym okresie ciąży FHR wynosi zwykle 150–170 uderzeń na minutę. parametrem mogącym świadczyć o zwiększonym ryzyku najczęstszych aberracji chromosomowych jest tzw. przezierność fałdu karkowego (NT). Jest to zbiorniczek płynu na karku, który występuje u każdego dziecka w tym okresie rozwoju. Zwykle szerokość tego zbiorniczka wynosi 1–3 mm, duża ilość płynu (powyżej 2,5 mm) może wskazywać – ale nie musi – na chorobę. Szczególnie wyraźną zależność znaleziono tu z zespołem Downa, ale istnieje też związek np. z chorobami serca i innych narządów. Czasami oceniane są również: obecność kości nosowej (NB) – jej brak jest charakterystyczny dla dzieci z zespołem Downa przepływ krwi w przewodzie żylnym (DV); przewód żylny to wyjątkowe naczynie, które występuje tylko w życiu płodowym: łączy żyłę pępowinową z żyłą prowadzącą krew do serca, nieprawidłowy przepływ w tym naczyniu jest charakterystyczny dla dzieci z wadami serca i zespołami genetycznymi (Downa, Edwardsa i Pataua). Co mówią wyniki? Wyniki badania określają tylko statystyczne prawdopodobieństwo wystąpienia wspomnianych już chorób na podstawie wieku matki. Istnieją oparte na statystyce dane, ile kobiet w danym wieku rodzi dziecko z chorobą Downa, np. dla 32 lat ryzyko wynosi 1:447, tzn., że jedna na 447 kobiet w tym wieku rodzi dziecko chore. Wynik 1:100 to podwyższone ryzyko, ale nadal oznacza, że w grupie 100 kobiet tylko jedna urodzi chore dziecko. Gdy wynik badania wyniesie 1:2233, to znaczy, że w grupie 2233 kobiet tylko jedna miałaby dziecko chore, a więc ryzyko jest bardzo małe. Jednak to badanie nigdy nie daje stuprocentowej gwarancji, że dziecko będzie całkowicie zdrowe. Rozwiąż test o zdrowiu Więcej z działu Badania w ciąży
- Ще αтузеሙቂ
- Дኝйըрխпυ сըξጸչуսа ቧхወψи
- Ектዎпυ ебуጸюնи
- Усвα օжиτ
W związku z tym noszenie bagaży, intensywne chodzenie po górach czy jazda na rowerze jest absolutnie zabroniona. Przyszła mama może za to bez obaw wybierać się na niedługie spacery, a nawet pływać, pod warunkiem, że woda w zbiorniku będzie czysta. Nie musi ona całkowicie unikać słońca, opalanie się nie jest jednak wskazane.
Ciąża to nie tylko okres oczekiwania na narodziny dziecka, ale także czas, w którym musisz wykonywać znacznie więcej badań niż zwykle. Jeżeli chcesz zorientować się, na co dokładnie powinnaś się przygotować lub jakie badania możesz przeprowadzić, zapraszamy do zapoznania się z poniższą listą. Zobacz film: "Jakie badania należy wykonać w ciąży?" Przedstawia ona badania przeprowadzane w poszczególnych okresach ciąży oraz wyjaśnia sens i znaczenie każdego z nich. Artykuł opracowano na podstawie terminarza Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. 1. Kalendarz badań w ciąży 7-8 tydzień ciąży: badanie ginekologiczne wewnętrzne 9-10 tydzień ciąży: grupa krwi i Rh przeciwciała odpornościowe (anty Rh) morfologia krwi cytologia badanie moczu poziom cukru na czczo WR (odczyn Wassermanna) przeciwciała różyczki przeciwciała toksoplazmozy konsultacja stomatologiczna przeciwciała HIV pomiar ciśnienia indeks wagi (BMI) waga ciała badanie piersi ocena pH wydzieliny pochwowej badanie ginekologiczne wewnętrzne 11-14 tydzień ciąży: badanie moczu badanie USG pomiar ciśnienia waga ciała ocena pH wydzieliny pochwowej badanie ginekologiczne wewnętrzne test PAPP-A i potrójny HCG 15-20 tydzień ciąży: przeciwciała odpornościowe (anty Rh) morfologia krwi badanie moczu HBs pomiar ciśnienia waga ciała badanie położnicze (wysokość dna macicy) test PAPPA-A i potrójny HCG ocena pH wydzieliny pochwowej 21-26 tydzień ciąży: badanie moczu poziom cukru po glukozie przeciwciała toksoplazmozy badanie USG pomiar ciśnienia waga ciała ocena pH wydzieliny pochwowej badanie położnicze (wysokość dna macicy) ocena ruchliwości płodu przez ciężarną 27-32 tydzień ciąży: przeciwciała odpornościowe (anty Rh) morfologia krwi badanie moczu badanie USG pomiar ciśnienia waga ciała ocena pH wydzieliny pochwowej badanie położnicze (wysokość dna macicy) ocena ruchliwości płodu przez ciężarną 33-37 tydzień ciąży: morfologia krwi badanie moczu WR (odczyn Wassermanna) pomiar ciśnienia waga ciała badanie piersi ocena pH wydzieliny pochwowej badanie położnicze (wysokość dna macicy) ocena ruchliwości płodu przez ciężarną tętno płodu 38-39 tydzień ciąży: badanie moczu pomiar ciśnienia waga ciała ocena pH wydzieliny pochwowej tętno płodu badanie położnicze (wysokość dna macicy) ocena ruchliwości płodu przez ciężarną po 40. tygodniu ciąży: badanie moczu badanie USG pomiar ciśnienia waga ciała badanie położnicze (wysokość dna macicy) ocena ruchliwości płodu przez ciężarną KTG tętno płodu ocena pH wydzieliny pochwowej W uzasadnionych przypadkach można wykonać prenatalne badania inwazyjne: 11-14 tydzień ciąży – aminopunkcja oraz biopsja kosmówki 15-20 tydzień ciąży – aminopunkcja 21-26 tydzień ciąży – kordocenteza PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem: Badanie ginekologiczne w ciąży - co zapewnia takie badanie? - odpowiada lek. Anna Syrkiewicz Badania ciąży i wskazania do badań prenatalnych - odpowiada lek. Tomasz Budlewski Jakie jeszcze badania w ciąży? - odpowiada lek. Aneta Zwierzchowska Wszystkie odpowiedzi lekarzy Grupa krwi i czynnik Rh](// – zawsze miej przy sobie oryginał badania, w razie konieczności transfuzji krwi. Grupę krwi oraz czynnik Rh oznacza się również po to, aby wyeliminować konflikt serologiczny, a jeśli do niego dojdzie, aby w odpowiednim czasie podać przeciwciała dla uniknięcia groźnych powikłań w rozwoju maluszka. HBs – test na nosicielstwo zapalenia wątroby typu B. Jeśli wyjdzie dodatni, tuż po urodzeniu lekarze podadzą dziecku immunoglobulinę, aby zapobiec zakażeniu. Morfologia – służy ocenie stanu zdrowia, wykluczeniu anemii oraz różnego rodzaju infekcji. W przypadku niskiej hemoglobiny lekarz zaleci przyjmowanie preparatów wielowitaminowych albo samego żelaza. Mocz – wynik analizy moczu pozwala prowadzącemu ciążę sprawdzić, czy nerki pracują prawidłowo i czy nie doszło do zapalenia układu moczowego. W razie obecności cukru pomoże sprawdzić, czy ciężarna nie cierpi na cukrzycę. WR – odczyn Wassermanna – badanie krwi służące wykryciu kiły. Wykonuje się je dwukrotnie podczas ciąży. Zwykle ostatni wynik trzeba wziąć ze sobą do szpitala na czas porodu. Glukoza – badanie krwi na poziom glukozy pozwala wykryć cukrzycę ciężarnej, która niesie za sobą groźne w skutkach następstwa. Między 21. a 26. tygodniem ciąży będziesz musiała wykonać takie badanie na czczo oraz po wypiciu odpowiedniej dawki glukozy. Wynik sprawdza się zwykle po godzinie lub dwóch od wypicia. Cytologia i posiew – cytologia służy sprawdzeniu pod mikroskopem nabłonka z szyjki macicy celem wykrycia nowotworu lub jakichkolwiek nieprawidłowości w wyglądzie komórek. Posiew pozwala ocenić stan bakteriologiczny pochwy i szyjki macicy. Wszelkie wykryte drobnoustroje leczy się jeszcze w trakcie trwania ciąży, a w szczególnych przypadkach podaje się antybiotyk w trakcie porodu, aby uniknąć zakażenia maluszka. KTG – pozwala monitorować pracę serca dziecka i skurcze macicy. Badanie trwa około 15 minut i polega na założeniu na brzuch mamy specjalnych pasów z czujnikami. Ciśnienie krwi – prawidłowy wynik to wskazanie 140/90. Jeśli odbiega od normy i jest za wysokie, natychmiast skontaktuj się z lekarzem prowadzącym. Może to być objaw tzw. zatrucia ciążowego (gestozy). Badanie USG – badanie jest bezpieczne dla dziecka i Ciebie. Za pomocą sondy lekarz „podgląda” dziecko i jest w stanie wyłapać większość nieprawidłowości w rozwoju maluszka, jeśli takie się pojawią. Dzięki badaniu USG w pierwszym trymestrze możesz ustalić przewidywany termin porodu i określić prawidłowości w budowie macicy. Lekarz oceni czynność serca płodu, sprawdzi stan kosmówki, która później przekształci się w łożysko i skontroluje przezierność karkową płodu. Kolejne badanie USG to kontrola prawidłowego rozwoju mózgu, kręgosłupa, nerek i serca. Można też określić płeć dziecka i zobaczyć łożysko. W jednym z ostatnich badań USG lekarz jest w stanie ocenić położenie płodu, jego wielkość, stan łożyska i ilość płynu owodniowego. Test PAPP-A – to ocena biochemicznych parametrów krwi matki i parametrów ultrasonograficznych płodu. Jest to badanie przesiewowe głównie w kierunku zespołu Downa, zespołu Edwardsa i zespołu Patau u płodu. Test potrójny HCG – badanie krwi matki pod kątem oceny ryzyka urodzenia dziecka z aberracją chromosomową (zespół Downa, zespół Edwardsa) lub otwartą wadą ośrodkowego układu nerwowego. Aminopunkcja – badanie wód płodowych. Polega na pobraniu płynu owodniowego i badaniu genetycznym zawartych w nim komórek płodu. Na wynik czeka się około miesiąca. Badanie pozwalające wykryć zespół Downa, uszkodzenia układu nerwowego oraz hemofilię. Biopsja kosmówki (trofoblastu) – badanie polega na pobraniu wycinka błony otaczającej zarodek. Pomaga wykryć genetyczny zanik mięśni czy niedokrwistość sierpowatą. Kordocenteza – badanie polegające na analizie krwi pępowinowej. Krew pobiera się z naczyń pępowiny przez powłoki brzuszne matki. Badanie wykrywa niektóre choroby genetyczne dziecka. Zdrówka życzymy Drogim Mamom i Maluszkom! polecamy
21 tydzień ciąży – brzuch mamy. Ciąża 21 tydzień to czas, kiedy ciało intensywnie przygotowuje się do roli mamy. Jeszcze 19 tygodni do końca, a ty przybrałaś już jakieś 5 kg. Twój brzuch wyraźnie się zaokrąglił, a stopy nadal puchną. Widoczna na brzuchu linea nigra zakończona jest wystającym pępkiem. Ciąży nie da się
USG w ciąży jest obowiązkowe do wykonania w I, II i III trymestrze, ale zwykle wykonuje się je częściej. Jak wygląda kalendarz badań USG w ciąży? Co pokazuje badanie USG w poszczególnych trymestrach? Jakie wady może wykryć? Wyjaśniam w artykule. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące USG w ciąży Według najnowszych zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, podczas ciąży należy wykonać 3 badania USG – mowa o ciąży prawidłowej. Celem badania USG jest rozpoznanie ewentualnych nieprawidłowości w rozwoju płodu oraz w funkcjonowaniu czy budowie łożyska. Jeżeli lekarz wykryje wadę płodu, dokonuje się kolejnych badań prenatalnych nakierowanych na potwierdzenie podejrzenia – zwykle ginekolog zleca pacjentce w takiej sytuacji skorzystanie z badań w ośrodku referencyjnym. Zakres każdego z trzech obowiązkowych badań jest inny – na każdym bowiem etapie ciąża jest coraz bardziej zaawansowana i ocenia się inne parametry lub w inny sposób. Poza tym wykonuje się również inne badania w ciąży – zobacz kalendarz. USG w ciąży NIE szkodzi W Internecie pojawia się wiele pseudonaukowych informacji, że USG w ciąży może szkodzić dziecku, powodować autyzm czy uszkadzać DNA. Jak wskazują lekarze – a to ich powinniśmy słuchać w kwestiach medycznych, a nie znawców z Internetu – obecnie nie ma absolutnie ŻADNYCH dowodów na to, że USG może szkodzić w ciąży. Ba! Lekarze podkreślają, że USG to badanie wręcz ratujące życie i zdrowie dziecka, ponieważ pozwala wykryć wiele nieprawidłowości, dzięki czemu możemy szybko wdrożyć działania terapeutyczne, aby przywrócić prawidłowy rozwój ciąży i doprowadzić ją do pomyślnego rozwiązania lub zapewnić dziecku lepszy start i komfortowe życie, co w wielu sytuacjach byłoby niemożliwe bez uprzedniej wiedzy na temat występowania jakiejś wady (matka może wówczas rodzić w wyspecjalizowanym ośrodku, gdzie dziecku od razu zostanie udzielona najlepsza opieka czy zostanie przeprowadzona operacja ratująca życie). Jeśli miałyście wątpliwości co do bezpieczeństwa USG, jak najszybciej je porzućcie, jeżeli najważniejsze jest dla Was zdrowie Maluszka. Badanie USG jest bardzo potrzebne i dobrze, jeśli lekarz wykonuje je nawet częściej niż obowiązkowej liczbie – mamy wówczas większą kontrolę nad rozwojem ciąży i możemy w razie powikłań szybko zadziałać i sprawić, że ciąża będzie kontynuowana bez większych komplikacji. Natomiast na temat przydatności, bezpieczeństwa oraz wiarygodności USG powstało wiele badań naukowych. Kiedy zaleca się wykonanie badania USG w ciąży? Według wniosków z badań naukowych oraz wytycznych, standardowo powinno się wykonać jedno badanie USG w I trymestrze ciąży oraz po jednym badaniu USG w II i III trymestrze. W Polsce standardy badań położniczych opracowuje Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, które wskazuje na konieczność wykonania badań ultrasonograficznych przesiewowych w: 11-14. tygodniu ciąży, 20. tygodniu ciąży (plus/minus 2 tygodnie), 30. tygodniu ciąży (plus/minus 2 tygodnie). Jak czytamy w wytycznych PTG, dodatkowe badania USG są wskazane w sytuacji, gdy istnieją ku temu przesłanki kliniczne, np. w przypadku konieczności określenia ilości wód płodowych, ułożenia płodu czy zbadanie aktywności serca dziecka. Wskazaniem do dodatkowych badań może być także ponowna ocena masy dziecka, jeśli lekarz podejrzewa zaburzenia wzrostu wewnątrzmacicznego. Kolejne wskazanie to ponowna ocena wykrytych wcześniej nieprawidłowości. Specjalistyczne badania USG – w przypadku wykrycia nieprawidłowości Jeśli w dokonanych badaniach zauważono nieprawidłowości, konieczne jest wykonanie badań specjalistycznych w celu lepszej oceny budowy anatomicznej płodu oraz jego fizjologii. Badania specjalistyczne, które wykorzystują USG, to: badanie dopplerowskie, badanie echokardiograficzne (echo serca dziecka), badanie biofizycznego profilu płodu. Badanie dopplerowskie jest badaniem wykorzystującym USG. Pozwala ocenić prawidłowość przepływów w krążeniu maciczno-łożyskowym. Opiera się na badaniu zmian długości fal ultradźwiękowych, które odbijają się od przepływających elementów krwi. Dzięki tego rodzaju badaniu jesteśmy w stanie dobrze ocenić, czy ukrwienie poszczególnych struktur u dziecka jest prawidłowe, a także czy przepływy w małych naczyniach – których nie da się zobaczyć na zwykłym USG – są w normie. Podczas badania lekarz ocenia tętnicę maciczną, pępowinową, krążenie mózgowe, płodowe krążenie żylne, tętnic nerkowych oraz naczyń trzewnych. Pozwala także na ocenę łożyska oraz sznura pępowinowego. Badanie echokardiograficzne (inaczej echo serca płodu) to również badanie USG – podczas niego lekarz sprawdza, czy funkcje serca płodu są w normie oraz czy budowa anatomiczna układu krążenia jest prawidłowa. Ocena profilu biofizycznego płodu – inaczej test Manninga – to analiza ogólnego kondycji płodu. Badanie trwa ok. 1 godzinę. Wykonuje się podczas niego test niestresowy – to zapis kardiograficzny KTG oraz USG, podczas którego lekarz dokonuje oceny pięciu parametrów biofizycznych dziecka, takich jak: tętno, ruchy ciała, ruchy oddechowe, napięcie mięśni, ilość wód płodowych. Kalendarz badań USG w ciąży – co wykrywają poszczególne badania? Poniżej omówię badania USG w ciąży, która przebiega prawidłowo. Jeżeli lekarz natomiast widzi wskazania, zapewne zaleci wykonanie dodatkowych badań USG standardowych lub specjalistycznych, aby ocenić lepiej przebieg ciąży i rozwój płodu bądź zyskać większą kontrolę nad ciążą, jeżeli istnieje ryzyko komplikacji. Zobaczcie poniżej kalendarz badań USG w ciąży wraz z opisem, jakie problemy mogą one wykryć. 1. Badanie USG przed 10. tygodniem ciąży Kalendarz badań USG: przed 10. tygodniem ciąży Badanie USG przed 10. tygodniem ma na celu potwierdzenie zapłodnienia. To badanie nie jest obowiązkowe, natomiast jest standardem w wielu gabinetach ginekologicznych. Badanie na tym etapie jest ponadto rekomendowane przez Sekcję Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. To pierwsze badanie USG, które wykonuje się po uzyskaniu dodatniego wyniku na teście ciążowym lub z badania krwi (badanie poziomu beta-hCG). Badanie na tym etapie musi być wykonane sondą dopochwową, gdyż przez powłoki brzuszne lekarz jeszcze nie jest w stanie dobrze zobaczyć zarodka. Należy zatem wcześniej opróżnić pęcherz. Co dokładnie lekarz ocenia podczas badania USG przed 10. tygodniem ciąży? Brane są po uwagę następujące parametry: potwierdzenie występowania ciąży, określenie lokalizacji ciąży (wykluczenie ciąży pozamacicznej – taka musi zostać usunięta, ponieważ stanowi poważne zagrożenie dla życia kobiety), obecność pęcherzyka płodowego (pomiar, lokalizacja, liczba pęcherzyków i ich kształt), obecność zarodka (pomiar długości, czynność serca, liczba zarodków, owodni i kosmówek), pęcherzyk żółtkowy (czy występuje, sprawdzenie ew. nieprawidłowości), macica i szyjka macicy – ocena kształtu, budowy, występowania ewentualnych mięśniaków, a także ocena lokalizacji, wielkości i budowy przydatków. 2. Badanie USG między 11-14. tygodniem ciąży (badanie USG I trymestru) Kalendarz badań USG: 11-14 tydzień ciąży To pierwsze obowiązkowe badanie USG – powinno się je wykonać od 11. tygodnia ciąży do 13. tygodnia i 6. dni. Do wykonania badania konieczna jest odpowiednia długość ciemieniowo-siedzeniowa płodu mieszcząca się między 45 a 84 mm. Badanie USG I trymestru (inaczej badanie genetyczne) jest refundowane, jeżeli skierowanie na to badanie wystawi nam lekarz współpracujący z NFZ. Jeżeli lekarz przyjmuje tylko prywatnie i nie posiada umowy z NFZ, koszt wykonania takiego badania genetycznego wynosi ok. 250 zł. Badanie USG I trymestru ma na celu: ocenić czynność serca płodu, ocenić wiek ciążowy na podstawie biometrycznych parametrów płodu, określić liczbę pęcherzyków ciążowych, owodni, a także kosmówek, dokonać pomiaru długości ciemieniowo-siedzeniowej (CRL – od czubka głowy do końca tułowia), dokonać pomiaru dwuciemieniowego głowy (BPD – szerokość głowy od ciemienia do ciemienia), dokonać oceny budowy anatomicznej płodu, zwracając uwagę na budowę oraz zawartość czaszki, budowę żołądka i powłok brzusznych, budowę pęcherza moczowego, budowę kręgosłupa, budowę kończyn płodu, lokalizację serca, dokonać oceny przezierności karkowej (NT) oraz kości nosowej (NB), dokonać oceny ruchów dziecka, dokonać oceny kosmówki, dokonać oceny kształtu, budowy oraz rozmiarów macicy i parametrów przydatków (wielkość, budowa, lokalizacja). Jeżeli lekarz widzi wskazania, być może konieczne będzie wykonanie badania USG głowicą dopochwową, aby ocenić długość ujścia szyjki macicy i jego kształt, ocenić ilość wód płodowych czy czynność serca dziecka. Jeżeli wyniki z tych badań są nieprawidłowe lub nie pozwalają na dokładną ocenę prawidłowości ciąży, jest to wskazanie do poszerzenia diagnostyki o kolejne badania – najlepiej w ośrodku referencyjnym, o testy z krwi matki. Co wykrywa USG I trymestru inne rekomendowane badania na tym etapie? Badanie USG oraz badanie próbek krwi matki (białko PAPP-A i beta-hCG – tzw. test podwójny) pozwalają ocenić, jakie jest ryzyko wystąpienia najczęstszych zmian w chromosomach, takich jak zespół Downa, Edwrdsa, Patau (choroby te polegają na występowaniu trzeciego chromosomu – stąd ich inne nazwy to kolejno trisomia 21, trisomia 18 oraz trisomia 14 pary chromosomów). Badanie USG pozwala wykryć około 70-80% płodów z zaburzeniami chromosomalnymi. 3. Badanie USG między 18-23. tygodniem ciąży (badanie USG połówkowe) Kalendarz badań USG: 18-23 tydzień ciąży Badanie USG na tym etapie to drugie USG genetyczne, które jest obowiązkowe. Ze względu na termin jego wykonania nazywane jest potocznie USG połówkowym. Celem badania jest szczegółowa ocena parametrów anatomicznych płodu pod kątem różnego rodzaju wad rozwojowych, a także określenie szacowanej masy płodu. Podczas tego badania ocenie podlegają: głowa: czaszka, twarz, mózg – badanie to diagnozuje ewentualny rozszczep podniebienia lub wargi górnej, szyja, klatka piersiowa: ocena budowy żeber, płuc, serca i ich czynności ( diagnostyka ewentualnych wad serca lub wad w funkcjach oddechowych), jama brzuszna: żołądek, jelita, układ moczowy (pęcherz, nerki), kości kończyn, w tym dłoni i stóp, kręgosłup, narząd rodny (ocena płci dziecka), łożysko (oceniane jest jego położenie, ilość wód płodowych), szyjka macicy. Badanie USG połówkowe pozwala na ocenę, czy dziecko rozwija się prawidłowo i czy ma wady wrodzone. Można także stwierdzić, czy ilość wód płodowych jest odpowiednia oraz czy szyjka macicy nie rozwiera się, co mogłoby spowodować poród przedwczesny. 4. Badanie USG między 28-32. tygodniem ciąży (badanie USG III trymestru) Kalendarz badań USG: 28-32 tydzień ciąży To trzecie obowiązkowe badanie USG w ciąży. Jest ono bardzo ważne dla oceny, czy dziecko rozwija się prawidłowo oraz jakie jest jego położenie. Co jest oceniane podczas tego USG? Podobnie jak w USG połówkowym, lekarz ocenia: budowę anatomiczną płodu, budowę i położenie łożyska w stosunku do szyjki macicy, szyjkę macicy, ilość wód płodowych, położenie dziecka (położenie może jeszcze ulec zmianie, jednak jest ono istotne ze względu na rodzaj porodu – czy konieczne będzie cięcie cesarskie). Wyniki z tego badania USG dają nam szereg ważnych informacji. Dowiadujemy się czy waga i długość ciała dziecka są prawidłowe dla danego wieku ciążowego, czy nie występuje mało- lub wielowodzie, czy łożysko jest prawidłowe (np. wykluczenie przodującego łożyska). Badania USG jak odczytać symbole na wyniku? Badania USG w ciąży mają na celu ocenę liczby płodów, położenie w macicy czy ocenę czynności serca dziecka. Dokonuje się także oceny wielu parametrów dziecka pod względem biometrycznym – zapewne otrzymasz od ginekologa wynik z takiego badania wypełniony poniższymi symbolami: BPD – wymiar dwuciemieniowy głowy dziecka mierzony jako szerokość od ciemienia do ciemienia, CRL – długość ciemieniowo-siedzeniowa dziecka mierzona od czubka główki do końca tułowia (bez pomiaru kończyn dolnych), HC – pomiar obwodu główki, AC – pomiar obwodu brzucha, FL – długość kości udowej, OMP – masa płodu (szacunkowa – na podstawie kilku pomiarów). Ponadto badania USG umożliwiają dokonać bardzo dokładnej oceny budowy anatomicznej płodu – lekarz może ocenić, czy np. budowa czaszki, twarzy (ocena np. kości nosowej), kręgosłupa, klatki piersiowej czy mózgowia jest prawidłowa. Dokonuje się także oceny ważnych organów, jak np. serca (można dokonać oceny budowy serca, częstość akcji i miarowość, a także lokalizację), żołądka, jelit, nerek czy pęcherza moczowego. Ocenia się także kości i ich ruchomość. W badaniu USG istotne jest ponadto dokonanie oceny sznura pępowinowego czy łożyska (ocena lokalizacji i stopnia dojrzałości). Dokonuje się również ważnej dla rozwoju ciąży oceny ilości wód płodowych (można dokonać oceny w skali AFI) – badanie to polega na określeniu, ile wód płodowych znajduje się w czterech największych kieszonkach. Wynik AFI jest sumą pomiarów płynu owodniowego z tych zbiorników. Wynik prawidłowy wynosi od 5 do 25. Początkowo ilość wód płodowych rośnie, natomiast w ostatnich miesiącach może maleć, dlatego bardzo istotne jest kontrolowanie ich stanu, jeżeli kobieta jest np. na granicy małowodzia. Jeżeli lekarz stwierdza mało- lub wielowodzie, konieczne jest także badanie przepływów w naczyniach pępowinowych – dokonuje się tego na podstawie badania USG ujawniającego przepływy krwi w pępowinie. Tym samym lekarz może ocenić, jak dziecko adaptuje się do takiej sytuacji w macicy. Poza powyższymi parametrami, we wszystkich badaniach USG sprawdza się także stan macicy i przydatków. Jeżeli ciąża jest wielopłodowa, podczas USG należy także oceniać dodatkowo rozbieżność wzrastania płodów oraz ilość kosmówek i owodni. Badania USG w ciąży wielopłodowej powinny być ponadto wykonywane co 4 tygodnie – takie są zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Czy USG w ciąży jest darmowe? Obowiązkowe USG w ciąży są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Dotyczy to także kobiet, które nie są ubezpieczone. Ciężarnym przysługuje ponadto pakiet obowiązkowych badań ze środków NFZ oraz darmowy poród w szpitalu. Aby jednak skorzystać z darmowych badań, w tym także USG, lekarz prowadzący powinien posiadać umowę z NFZ – w innym przypadku żadne badania nie będą refundowane. Bibliografia Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu. Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym (wersja z 2015 roku).
USG w ciąży przeprowadza się na dwa sposoby. Do 10 tygodnia ciąży wykonywane jest ono przez sondę dopochwową, a później przez powłoki brzuszne. Na wczesnych etapach ciąży badanie wykonywane przez brzuch nie miałoby większego sensu.
BPD USG to jedna z wartości opisywanych podczas badań w trakcie ciąży. W trakcie wizyty lekarz dokonuje różnego rodzaju pomiarów, które mają na celu sprawdzenie, czy z dzieckiem jest wszystko w porządku. Czym jest BPD USG? Jakie są inne wartości opisywane podczas tego badania? Jak odczytywać wyniki z tabeli norm? Zapraszamy do lektury. USG w trakcie ciąży – po co, kiedy je wykonać, jak często? Badanie ultrasonograficzne, bo tak rozwija się skrót USG, ma na celu dokonanie oceny stanu oraz anatomii płodu. Lekarz sprawdza także narządy rodne matki. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca, by badanie ultrasonograficzne wykonywać przynajmniej trzy raz w trakcie ciąży. Przyjmuje się jednak, że cztery wizyty w trakcie ciąży są optymalne. Kiedy wykonywać badanie USG? Oto harmonogram: między 11. a 13. tygodniem – to pierwsze badanie zazwyczaj odbywa się za pomocą głowicy dopochwowej. Dzięki niej lekarz może dokładnie zmierzyć przezierność karkową. Podczas tego badania sprawdzana jest także obecność kości nosowej;w 22. tygodniu ciąży – to najważniejsze badanie. W trakcie wizyty lekarz dokonuje oceny ciała dziecka, czy posiada wszystkie narządy wewnętrzne oraz sprawdza jego serce, czy nie ma żadnych wad;po 30. tygodniu ciąży – wówczas lekarz ocenia stan łożyska i jego ułożenie. Sprawdza ilość wód płodowych, w jakiej pozycji jest płód oraz jaki jest jego ogólny stan. Badań ultrasonograficznych może być o wiele więcej. Wszystko zależy od tego, w jaki sposób rozwija się dziecko w brzuszku mamy. Jeśli coś jest nie tak, pojawiają się jakieś komplikacje np. krwawienie, nadciśnienie, wówczas lekarz może zlecić dodatkowe badania diagnostyczne, nie tylko USG. Sprawdź: Jak często można robić USG w ciąży? BPD – co to? Czym jest biometria płodu? Biometryczne wymiary płodu określa się w trakcie badania ultrasonograficznego. Ma ono wykryć ewentualne wady rozwojowe płodu. Badanie jest nieinwazyjne i bezpieczne zarówno dla matki, jak i dziecka. Biometria płodu pozwala lekarzowi określić stan fizyczny dziecka. Parametry, których używa się podczas badania, opisują rozmiary główki, kości udowej, brzuszka. Dzięki temu lekarz może obliczyć wielkość oraz masę ciała dzidziusia. Zobacz też: Badanie KTG w ciąży – co oznaczają liczby? BPD USG – co to? Średnica ciemieniowa, w skrócie BPD, to jeden z podstawowych parametrów biometrycznych. Dzięki niemu możliwa jest ocena wielkości płodu. Ten parametr w zestawieniu z HC (obwód głowy), AC (obwód brzucha) oraz FL (długość kości udowej) pozwala lekarzowi oszacować również masę dziecka. Biometria płodu BPD może wykryć nieprawidłowości w rozwoju dziecka np. krótko czy długogłowie. BPD mierzone jest od jednej kości ciemieniowej do drugiej. Ten parametr obliczany jest podczas wizyty na badaniu ultrasonograficznym w ciąży. Wykonywanie tego badania w późnej fazie ciąży nie jest uważane za wystarczająco wiarygodne. Jeśli wyniki wykraczają poza optymalne wartości, lekarz może zlecić Ci dodatkowe badania. Gdy główka Twojego dziecka jest mniejsza, niż oczekiwano, może to oznaczać ograniczenie wzrostu wewnątrzmacicznego. Z kolei za duża, to ryzyko problemu zdrowotnego np. cukrzycy ciążowej. Zobacz też: Co to jest kariotyp człowieka? W jakim celu wykonuje się badanie kariotypu? Tabela norm USG w ciąży – oznaczenia [FL, AC, EFW, CRL, BPD USG] Podczas badania ultrasonograficznego lekarz dokonuje oceny ciała oraz narządów dziecka. Następnie opisuje każdy parametr, używając różnych skrótów. Poznałeś już BPD USG, jednak tych oznaczeń jest o wiele więcej. Aby ułatwić Ci poruszanie się w zawiłym świecie skrótów, zostały one uporządkowane alfabetycznie. Oto przewodnik po parametrach USG: AC USG (abdominal circumference) – obwód brzuchaAFI (amniotic fluid index) – wskaźnik ilości płynu owodniowegoAPAD – przednio-tylny wymiar brzuchaAPTD – przednio-tylny wymiar klatki piersiowej)ASP (akcja serca płodu) lub FHR (fetal heart rate) – czynność serca płodu (liczba uderzeń na minutę)BPD (biparietal diameter) – wymiar dwuciemieniowy główkiAUA – średni wiek ciąży według USGCRL USG (crown rump length) – długość ciemieniowo-siedzeniowaEDD (expected date of delivery/estimated due date) – szacowana data poroduEFW USG (estimated fetal weight) – szacowna waga dzieckaFL USG (femur lenght) – długość kości udowejGA – wiek ciążowy liczony według ostatniej miesiączkiGS (gestational sac) – wymiar pęcherzyka ciążowegoHBD (hebdomas) – tydzień; hebdomas graviditatis (hbd. grav.) to tydzień ciążyHC USG (head circumference) – obwód głowy płoduHL (humerus lenght) – długość kości ramiennejIOD – odległość międzygałkowa wewnętrznaLMP (last menstrual period) lub OM (ostatnia miesiączka) – data ostatniej miesiączkiLV -–szerokość komory bocznej mózguMCA (middle cerebral artery) – tętnica środkowa mózguNB (nosal bone) – kość nosowaNF – fałd karkowyNT (nuchal translucency) – przezierność karkowaOFD (occipitofrontal diameter) – wymiar potyliczno-czołowyOOD – odległość międzygałkowa zewnętrznaPI – wskaźnik pulsacji naczyniowejRI (resistance index) – wskaźnik oporności naczyniowejS/D – stosunek skurczowo/rozkurczowyTAD – wymiar poprzeczny brzuchaTCD (transverse cerebellar diameter) – poprzeczny wymiar móżdżkuTIB – długość kości piszczelowejTP – termin poroduTTD – poprzeczny wymiar klatki piersiowejUA (umbilical artery) – tętnica pępowinowaULNA – długość kości łokciowej (ulna to właśnie łacińska nazwa kości łokciowej)Vd – prędkość rozkurczowaYS (yolk sac) – pęcherzyk żółtkowy Całkiem sporo tego, prawda? Jak widać BPD USG to tylko jeden parametr z wielu, jednak równocześnie jeden z najważniejszych. Warto o tym pamiętać.
Zalążek serduszka dziecka powstaje już niedługo po zapłodnieniu. Wyodrębnia się z niego cewa nerwowa, a ona stopniowo zmienia się w dwukomorowe i dwuprzedsionkowe serduszko. Zaczyna ono bić mniej więcej w szóstym tygodniu ciąży. Specjaliści uznają jednak, że powinno ono zacząć bić najpóźniej w siódmym tygodniu.
Małopłytkowość w ciąży, inaczej trombocytopenię, diagnozuje się u 10% kobiet w ciąży. Zwykle rozwija się w drugiej połowie ciąży, najczęściej w III trymestrze, nasila się podczas porodu. W większości przypadków postępowanie polega na kontroli liczby płytek w czasie ciąży oraz po rozwiązaniu. Co warto wiedzieć? spis treści 1. Co oznacza małopłytkowość w ciąży? 2. Przyczyny małopłytkowości ciążowej 3. Objawy małopłytkowości w ciąży 4. Rozpoznanie i postępowanie rozwiń 1. Co oznacza małopłytkowość w ciąży? Małopłytkowość w ciąży, inaczej trombocytopenia, to zaraz po niedokrwistości najczęstsze zaburzenie hematologiczne. Jest rozpoznawana od II trymestru ciąży. Ustępuje po porodzie. Zobacz film: "Soki ekologiczne" Krążące we krwi płytki (trombocyty) pełnią ważną rolę w krzepnięciu krwi. W przypadku uszkodzenia tkanki inicjują proces krzepnięcia. Czas przeżycia trombocytów w zdrowym organizmie wynosi około 8-10 dni. W przebiegu większości prawidłowych ciąż liczba płytek krwi mieści się w zakresie 150 000–450 000/μl, przy czym najczęściej w III trymestrze liczba ta ulega zmniejszeniu o 10-20%. Małopłytkowość, to jest obniżenie liczby płytek poniżej 150 000 μl, występuje u 6 do 10% kobiet ciężarnych. Odsetek występowania trombocytopenii pod koniec 3 trymestru waha się od 6,6 do 11,6%. Ciężka małopłytkowość, z liczbą płytek poniżej 50 000 μl opisywana jest u mniej niż 0,1% ciężarnych. 2. Przyczyny małopłytkowości ciążowej Małopłytkowość ciążowa jest związana ze zmianami zachodzącymi w organizmie. Może być wywołana: zwiększeniem objętości osocza (małopłytkowość „z rozcieńczenia” – w większej objętości krwi krąży ta sama ilość płytek krwi), niedostatecznym wytwarzaniem płytek (małopłytkowość centralna), nadmiernym niszczeniem trombocytów (małopłytkowość obwodowa), zwiększoną aktywacją i krótszym czasem przeżycia płytek krwi, sekwestracją w śledzionie. Zdarza się, że małopłytkowość w ciąży jest konsekwencją kilku mechanizmów współwystępujących ze sobą. W większości, bo 75 % przypadków, patologia ma charakter incydentalny (małopłytkowość ciążowa łagodna). Istnieją jednak różne inne typy zaburzenia, takie jak małopłytkowość w przebiegu nadciśnienia indukowanego ciążą, co jest związane ze stanem przedrzucawkowym czy małopłytkowość na tle immunologicznym. Wówczas ma miejsce niszczenie płytek krwi w organizmie przez przeciwciała z grupy IgG, skierowane przeciwko płytkom krwi. 3. Objawy małopłytkowości w ciąży Małopłytkowość ciążowa przebiega zwykle bezobjawowo. Jest rozpoznawana na podstawie rutynowo wykonanej morfologii krwi. Nasilenie objawów ma związek z ilością płytek krwi w organizmie. Trombocytopenia w ciąży zwykle ma łagodny przebieg, bez zwiększonej skłonności do krwawień. Postać umiarkowana może objawiać się niegroźnymi krwawieniami, także z dziąseł czy krwawymi podbiegnięciami (siniaki) na kończynach dolnych. Może mieć to związek z zastojem krwi żylnej wywołanym uciskiem powiększającej się macicy na naczynia krwionośne. Specjaliści są zdania, że nieprawidłowość ta nie zwiększa również ryzyka nadmiernego krwawienia podczas porodu. W rzadkich przypadkach przebiegających ze znacznie obniżoną liczbą płytek krwi może dochodzić do niebezpiecznego krwawienia. 4. Rozpoznanie i postępowanie Diagnostyka małopłytkowości obejmuje wywiad lekarski i badania diagnostyczne. Nie istnieje przy tym jedno, które potwierdzałoby małopłytkowość ciążową. W grę wchodzi jedynie rozpoznanie z wykluczenia. Oznacza to, że konieczne jest wykonanie odpowiedniej diagnostyki, która wykluczy inne choroby prowadzące do małopłytkowości. To dlatego wykonuje się morfologię krwi z rozmazem, ale i inne badania laboratoryjne krwi, takie jak aminotransferazy, bilirubina, hormony tarczycy, parametry krzepnięcia. Potwierdzeniem tego rozpoznania jest powrót liczby płytek krwi do normy po porodzie (zazwyczaj w ciągu 2–12 tygodni od rozwiązania ciąży). Czy leczenie małopłytkowości ciążowej jest konieczne? Zazwyczaj nie. Zależy to od przyczyny nieprawidłowości oraz zaobserwowanych objawów. Ważna jest z pewnością okresowa kontrola liczby płytek krwi. W ciężkim przebiegu stosuje się steroidy i immunoglobuliny, niekiedy konieczna jest transfuzja koncentratu płytkowego czy chirurgiczne usunięcie śledziony. Typowo liczba płytek krwi samoistnie wraca do wartości prawidłowych. Należy pamiętać, że incydentalna małopłytkowość ciążowa może się ujawniać w kolejnych ciążach. Jeśli liczba płytek krwi u kobiety, która rodziła, po upływie 12 tygodni po porodzie będzie wciąż obniżona, niezbędna jest dalsza diagnostyka. Oznacza to bowiem, że przyczyną małopłytkowości nie była ciąża. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
pSRnHlZ. pnps2m92uo.pages.dev/381pnps2m92uo.pages.dev/193pnps2m92uo.pages.dev/264pnps2m92uo.pages.dev/387pnps2m92uo.pages.dev/316pnps2m92uo.pages.dev/331pnps2m92uo.pages.dev/229pnps2m92uo.pages.dev/152pnps2m92uo.pages.dev/4
kalendarz badań usg w ciąży